Tiết kiệm nước tưới vụ hè thu

Năng suất tăng theo từng năm

Theo Cục Trồng trọt, diện tích lúa toàn vùng vụ ĐX 2018 - 2019 ước đạt 316.967ha , giảm 4.397ha; năng suất ước đạt 66,14 tạ/ha; sản lượng ước đạt 2.096 nghìn tấn, tăng 18 nghìn tấn so với vụ ĐX 2017 - 2018. Do tình hình thời tiết thuận lợi nên cây lúa vụ này sinh trưởng, phát triển tốt và các địa phương đã tập trung chỉ đạo tốt công tác phòng trừ các loại sâu bệnh hại, kết quả các trà lúa cho năng suất cao hơn so với cùng kỳ những năm trước.

Thứ trưởng Lê Quốc Doanh đánh giá cao nỗ lực của các địa phương vùng DHNTB và Tây Nguyên đảm bảo tăng sản lượng trong vụ ĐX 2018 - 2019

Đối với cây màu thì đa số diện tích gieo trồng ngô, lạc, vừng, sắn, mía, khoai lang đều tăng, chỉ có diện tích trồng rau các loại và đậu giảm. Tuy nhiên do thời tiết mưa nhiều và diễn ra cục bộ tại một số vùng nên những chân đất thấp, ngập úng và ẩm độ cao làm ảnh hưởng đến một số diện tích cây trồng cạn như cây đậu và rau.

Vụ ĐX 2018 - 2019, diện tích chuyển đổi cây trồng trên đất lúa toàn vùng đạt 7.115ha. Nhiều mô hình chuyển đổi cây trồng kết hợp ứng dụng canh tác nông nghiệp thông minh thích ứng biến đổi khí hậu vùng DHNTB đạt hiệu quả cao như: mô hình chuyển đổi canh tác lạc, đậu chịu hạn tại Bình Thuận, mô hình canh tác cỏ VA06, tưới nước tiết kiệm trên đất kém hiệu quả và nguy cơ khô hạn phục vụ chăn nuôi gia súc lớn ở huyện Bắc Bình (Bình Thuận).

Mặc dù vậy, việc phát triển nhân rộng mô hình chuyển đổi cây trồng trên đất lúa còn gặp nhiều khó khăn do thiếu sự quy hoạch tập trung, đầu tư hệ thống thủy lợi tưới tiêu nước và các chính sách hỗ trợ chuyển đổi chưa thực sự mạnh mẽ để thúc đẩy chuyển đổi.  

Chú ý nguy cơ hạn hán

Trong vụ HT, vụ mùa 2019 dự báo sẽ xảy ra nguy cơ hạn hán, thiếu nước tại các tỉnh Trung Bộ, Tây Nguyên trong các tháng mùa khô. Đặc biệt,từ tháng 4 - 9/2019, lượng dòng chảy trên các sông Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên phổ biến thiếu hụt so với TBNN, nguy cơ cao xảy ra hạn hán. Do đó, các tỉnh cần chuẩn bị tốt phương án sản xuất cây trồng cho vụ HT, vụ mùa.

Trước tình hình trên, Cục Trồng trọt khuyến cáo các địa phương rà soát cơ cấu mùa vụ và bố trí lịch thời vụ sản xuất lúa để né tránh hạn, áp dụng kỹ thuật canh tác để hạn chế tác động của khô hạn đến sản xuất; tập trung sử dụng các giống ngắn và cực ngắn ngày, năng suất, chất lượng khá, chống đổ ngã, khô hạn.

Bên cạnh đó các tỉnh DHNTB cần áp dụng kỹ thuật canh tác tiên tiến cho lúa, tiết kiệm nước tưới, quản lý tốt nguồn nước, sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, đẩy mạnh chuyển đổi cây trồng trên đất lúa. Đối với cây màu và cây công nghiệp ngắn ngày cần phải dựa trên điều kiện đất đai của mỗi địa phương, định hướng tiêu thụ theo nhu cầu thị trường, chọn giống phù hợp và hướng dẫn quy trình thâm canh để tăng năng suất, sảm phẩm đạt chất lượng cao dễ tiêu thụ với giá bán cao.

Việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa cũng cần đặc biệt lưu ý. Vùng khả năng bị hạn, thiếu nước tưới cần chuyển đổi cây trồng cạn như mè, sắn... hoặc chuyển dịch mùa vụ gieo trồng để tránh thiệt hại do khô hạn; vùng có tưới khi chuyển đổi màu tập trung đầu tư thâm canh những cây trồng hiệu quả cao như ngô lai, lạc, đậu tương, rau đậu các loại...

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh đánh giá cao các địa phương ở vùng DHNTB mặc dù trong điều kiện thời tiết sản xuất vụ ĐX còn gặp nhiều khó khăn nhưng năng suất vẫn đạt và tăng dần theo từng năm. Hiện diện tích lúa vụ ĐX vẫn chưa thu hoạch hết nên cần tiếp tục theo dõi sát sao về tình hình sâu bệnh hại.

Đối với vụ SX HT sắp tới, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh đề nghị Cục Trồng trọt chủ trì cùng với Cục BVTV, Tổng cục Thủy lợi thành lập một tổ công tác đi từng địa phương rà soát lại hết từ nguồn nước, kế hoạch địa phương, chốt thời vụ, cơ cấu giống... để ra những chỉ đạo cụ thể cho việc tổ chức sản xuất.